De redactie stelt de nieuwsbrieven en het Ledenbulletin samen, en zorgt ervoor dat deze persklaar worden gemaakt. Soms stellen we een stukje zelf op; soms krijgen we complete artikelen aangeboden en soms stuurt iemand een concepttekst in. In elk geval worden er passende illustraties bij de artikelen gezocht en worden alle teksten nagelezen op type- en spelfouten.

De redactie van de nieuwsbrief en het ledenbulletin van het historisch genootschap is in handen van:

Dhr. A. van Dongen

Dhr. J. Roefstra

Redactieadres:

Arie van Dongen, Vondellaan 62, 1942 LK Beverwijk, email: avdongen@ziggo.nl

De werkgroep fotografie komt regelmatig bijeen tijdens de inloopavonden om  de beeldbank van Museum Kennemerland met extra informatie te verrijken. De werkgroep selecteert ook jaarlijks twee à drie thema’s om daarvan een presentatie te maken. Houdt u ook van grasduinen in archieven? Schuift u dan eens aan bij deze werkgroep, want we kunnen altijd extra kennis gebruiken.

In 1997 ontstond bij het Historisch Genootschap Midden-Kennemerland het plan om een werkgroep paleografie op te richten, die zich zou gaan bezighouden met het transcriberen, d.w.z. het omzetten van oude Middelnederlandse en Nederlandse geschriften in leesbaar Nederlandse teksten.

Aanvankelijk koos men voor de akten, die zich in Museum Kennemerland bevinden;  daarna waren de notulen van de vergaderingen van de Vroedschap van Beverwijk ( vanaf 1642) en de akten van de Weeskamer van Beverwijk ( vanaf 1556) aan de beurt, die in het Noord-Hollands Archief in Haarlem opgeslagen zijn.

Deze oude handschriften- vnl. 16e, 17e en 18e eeuws- zijn voor (ongeoefende)  historische onderzoekers vaak buitengewoon moeilijk te lezen en te begrijpen en met de hulp van de werkgroep paleografie zouden documenten doorgrond en gebruikt kunnen worden, die anders wellicht onbekend zouden blijven.

Immers, stelt u zich voor: de oudste getranscribeerde akte in Museum Kennemerland dateert bv. van 1489, de jongste van 1873 (met als uitzondering een oorkonde uit 1929) en daartussen kan men alle mogelijke variaties in leesbaarheid qua handschrift, (fonetisch) taalgebruik, veelvuldige afkortingen, onbekende letters, woorden en begrippen, kwaliteit van perkament of papier etc. aantreffen!

Behalve de hiervoor genoemde teksten transcribeert de werkgroep zorgvuldig alle ernaast toegevoegde gegevens, zoals bijvoorbeeld opmerkingen in de kantlijn over bv. de 20e of 40e penning, de 10e verhoging, de koopsom en het rantsoen, maar ook het kort samengevatte onderwerp van de betreffende  comparitie (vergadering), wat vervolgens een eigen trefwoord krijgt toebedeeld.

In de transcripties zelf worden de ontbrekende letters van de afgekorte woorden tussen haakjes bijgevoegd en zijn alle persoonsnamen, veld-, plaats- en straatnamen voor de duidelijkheid onderstreept en in alfabetische registers terug te vinden. Vreemde woorden en begrippen worden zoveel mogelijk verklaard en zijn eveneens alfabetisch gerangschikt.

Alle leden van de werkgroep transcribeerden de teksten van vóór 1800 eerst alleen; voorts gezamenlijk, al corrigerend en naar beste weten. Die van ná 1800 ( en onlangs die van ná 1720) werden, vanwege het “moderne handschrift”, door  enkele leden van de groep integraal overgenomen en bewerkt. Aanvankelijk beschikte de werkgroep slechts over microfiches en kopiëen van de originelen; tegenwoordig maken digitale foto’s het opstellen van een transcriptie een stuk gemakkelijker.

Uitgangspunt hierbij is echter steeds, dat alle teksten zo letterlijk mogelijk getranscribeerd moeten worden en er in principe geen ruimte mag zijn voor eigen interpretatie.

Tot nu toe zijn drie grote ( langdurige) projecten aangepakt:

1.Alle charters ( 93) en transportakten(1489-1873) die zich in het archief van Museum Kennemerland  bevinden, zijn op de bovengenoemde wijze getranscribeerd en bewerkt. In 2001 (en in 2011 volledig herzien en fors uitgebreid) heeft de werkgroep hiervan een compleet boek met transportakteformulieren en de betreffende alfabetischeregisters uitgegeven. Tevens is een CD met de volledige tekst te koop en alle bijbehorende digitale foto’s. Dit project is inmiddels afgerond.

2.Alle comparities van de Vroedschap van de stad Beverwijk  uit het “Resolutieboeck der steede Beverwijk” vanaf 1642 tot 1794 worden getranscribeerd en tot nu toe zijn er 5 boeken van uitgebracht. De alfabetische lijsten met duizenden persoons- en veldnamen, trefwoorden  en vreemde woorden staan weer achterin en in deze serie zijn nu ook CD’s van boek 4 en 5 gemaakt:  wederom vergezeld van de digitale foto’s die door de werkgroep zelf gebruikt zijn. Aan het 6e boek wordt gewerkt:  we zijn in het jaar 1707 aanbeland en hopen het tot de Franse tijd vol te houden. Men kan nu alvast het verslag van ruim een halve eeuw Beverwijks stadsbestuur erop naslaan!

3.Transcripties van alle akten van de Weeskamer van Beverwijk vanaf 1556.

De Weeskamer was een juridische, plaatselijke instelling die verantwoordelijk was voor het toezicht op de regeling en afhandeling van de nalatenschap van minderjarige kinderen( d.w.z. tot de mondige leeftijd van 25 jaar of tot het huwelijk) en geestelijk onvolwaardige erfgenamen. Weduwen en ongehuwde vrouwen werden in deze kwesties als handelingsonbekwaam beschouwd en moesten zich dus ook door een voogd laten vertegenwoordigen.  Alle akten bevatten interessante informatie o.a. wat betreft familienamen en hun onderlinge verbanden.  De soms toegevoegde inventarislijsten gunnen ons een bijzonder kijkje in de huishoudens van die tijd!

Van deze trancripties zijn tot nu toe door de werkgroep twee boeken ( tot 1642)en twee CD’s uitgebracht, natuurlijk weer met alle tekst, registers en digitale foto’s.

Behalve dat al deze boeken een boeiend tijdsbeeld van een paar eeuwen opleveren, is wellicht de grootste verdienste van de werkgroep dat duizenden persoonsnamen- burgers van Beverwijk en soms daarbuiten- vaak met familieverbanden ( patroniemen), inclusief beroep,  woonhuis, straat en sociale verbanden worden blootgelegd.

Daarnaast kunnen de gevonden straat-, perceel- , veldnamen en namen van waterlopen helpen bij het terugzoeken van de topografie van oud-Beverwijk e.o.

De werkgroep Paleografie bestaat uit:

Dhr. J.G.Corvers

dhr. J. Haaijer

dhr. H. Stoker

Mw. E. Toepoel-Kuyl

Mw. C. Trautwein- de Wit

dhr. F. van Velzen

dhr. R. de Ruiter

In het verleden heeft het Historisch Genootschap Midden-Kennemerland zich incidenteel beziggehouden met historisch belangrijke panden. Zo heeft het zich ingezet voor het behoud van de boerderij van Vessies in de Kerkstraat, dat later is herbouwd als cultureel café Camille. Ook het tegeltableau van de firma Beynes is door ons iniatief behouden gebleven en bevindt zich nu bij het Museum van Tata Steel (SIEHO). 1994 was een belangrijk jaar, want er werd toen, samen met Museum Kennemerland, een discussieavond belegd over het monumentenbeleid met de Beverwijkse raadsleden. Ook werd toen het M.I.P.-boek gepresenteerd: Monumenten Inventarisatie Project. Dit boek, uitgegeven door het HGMK, was een aanvulling op de provinciale lijst op dit gebied.

Van recenter datum is de aanvraag tot het behoud van Baanstraat 53c (restaurant Ome Pietje). Het lukte om dit pand op de gemeentelijke monumentenlijst te krijgen. De aanvraag voor de rijksmonumentenlijst werd afgewezen. Het M.I.P.-boek was het uitgangspunt om te komen tot deze gemeentelijke monumentenlijst. En dit was weer de aanleiding voor het bestuur van het HGMK om op 6 januari 2003 een informatieavond te beleggen. De heren Luttik en Frerichs belastten zich hiermee. Het werd een groot succes. Wel moest eerst worden weggenomen dat er geen actiegroep tegen de gemeente Beverwijk zou worden opgericht, maar een werkgroep die de Gemeentelijke Monumentencommissie moest gaan adviseren.

Op 3 februari 2003 kwam de nieuw opgerichte werkgroep, in de samenstelling van 9 leden, voor het eerst bij elkaar. Na enig over en weer gepraat, werd al gauw besloten om eerst Wijk aan Zee te gaan inventariseren. Eerst werden de waardevolle panden bekeken om er daarna foto’s van te maken. Aan de hand van deze foto’s werd een waarde-oordeel in de vorm van een cijfer aan het pand toegekend. Inmiddels is dit fotoboek met onze beoordeling aan de gemeente Beverwijk (= de Monumentencommissie) overhandigd.

Ondertussen hebben we ook meegedaan aan een boerderijeninventarisatie en aan de hand daarvan is, met de hulp van de Boerderijenstichting, boerderij Klein-Oosterwijk (Hoflanderweg 200-202) voorgedragen als gemeentelijk monument. Dit is in 2005 gehonoreerd, maar op het laatste moment ingetrokken na bezwaren van de eigenaar en tevens bewoner van het pand.

Ook is er een inventarisatie geweest van beeldbepalende gevelwanden in het centrum ten behoeve van een nieuw bestemmingsplan voor dit gedeelte van Beverwijk.

Het volgende project wat ter hand werd genomen is de binnenstad van Beverwijk. Allereerst werd de Breestraat bekeken en al gauw werd dit uitgebreid tot het gebied tussen Koningstraat en Meerstraat. Ook deze klus is inmiddels afgerond, evenals de andere wijken van Beverwijk, zodat in juni ’09 een definitieve voordracht voor nieuwe monumenten in Beverwijk en Wijk aan Zee kon worden ingediend. Het betreft een lijst met 75 objecten.

Tijdens een feestelijke bijeenkomst in het Stadskantoor op 9 december 2009 zijn de laatste fotoboeken aan wethouder Maarten Dijkshoorn overhandigd en daarmee is de totale inventarisatie met beoordeling van de gemeente Beverwijk door ons afgerond. Het woord is nu aan de politiek om te komen tot een flinke uitbreiding van de nu bestaande Gemeentelijke Monumentenlijst en daarmee te komen tot een betere bescherming van ons cultureel erfgoed. In 2010 heeft er een zogenoemde quick scan plaatsgevonden van alle voorgedragen panden. Hierna zijn door de gemeentelijke monumentencommissie en onze werkgroep ‘de twijfelgevallen’ nagelopen en zijn er aanpassingen in de quick scan aangebracht. Uiteindelijk zijn er 63 panden overgebleven en voorgedragen voor een uitgebreide beschrijving door Cultureel Erfgoed Noord-Holland, die er in mei 2011 mee klaar hoopt te zijn.

Eind november 2010 zijn de eigenaren en bewoners van de 63 panden in de gelegenheid gesteld om hiervan kennis te nemen op een inloopmiddag en -avond in De Wijcker Swaen aan de Koningstraat.

Een flink aantal van de door ons aangedragen en daarna afgevallen panden hebben wij voorgedragen voor een lijst met beeldbepalende panden.

De werkgroep heeft besloten om waakzaam te blijven t.a.v. dit erfgoed en de gemeente gevraagd en ongevraagd van repliek te dienen indien daar een reden toe is. Ook heeft de werkgroep zich gestort op een inventarisatie en fotograferen van gevelstenen (eerste steenleggingen, naamgevingen en andere ornamenten) in Wijk aan Zee en Beverwijk.

De werkgroep bestaat uit:

Mw. E. Sluis

Mw. A. Bart

Dhr. F. Corvers

Dhr. H. van Bourgonje

Dhr. J. Hamers

Dhr. J. Frerichs.